ධර්ම නිධාන

Click here to Read Full screen or Download this Sinhala article in PDF format

මෙම දහම් ලිපිය ලිවීමට අපට සිත්වූයේ නාලක නම් උපාසක මහතෙක් විසින් ප්‍රතිචාර ඔස්සේ කරන විමසීමක් නිසාය. ධර්ම නියාමය සම්බන්ධ අපගේ ලිපියට ඒ මහතාගේ පැනයට අපි පිළිතුරු සැපයූ නමුත් ඒ මහතා තව දුරටත් පහත පැණය යොමු කර සිටී. ඒ මහතාගේ උනන්දුව තව බොහෝ දෙනෙකුට සෙත සැලසිය හැකි බැවින් පිළිතුර වෙනම ලිපියක පළ කිරීමට තීරණය කලෙමු.

පැණය:

පැහැදිලි කිරීමට පින්, නමුත් ඉර පැයීම – බැසීම, මුහුදු සුලන් – ගොඩ සුලන් සෘතු නියාමය යටතට පත් කලත් ගුරුත්වාකර්ෂණය වැනි දේවල් එයට යටත් කරන්නේ කෙසේද ? සෘතු කාලය හා අවකාශය සම්බන්දිත වෙනස් කම් වන අතර එසේ නොවන දේවලුත් එය තුලට ඇතුලත් කිරීම නිවැරදිද?

අපගේ පිළිතුර: 

ගුරුත්වාකර්ෂණය යනු හුදෙක් ස්වභාවිකව පවතින වස්තූන් (ස්කන්ධ ) දෙකක් අතර ක්‍රියාත්මක වන ලෙස විද්‍යාවෙන් හඳුනාගත් බලයක් පමණි. මෙහි එක් ස්කන්ධයක් මහ පොළොව වන අතර අනික් ස්කන්ධය මිනිසෙක් හෝ ඇපල් ගෙඩියක් ලෙස දැක්විය හැක.

ගුරුත්වාකර්ෂණයට ඍතුවේ ඇති සම්බන්ධය තේරුම් ගැනීමට නම් අපි එම ඕනෑම ස්කන්ධයක පරමාර්ථ ස්වභාවයටම එබී බැලිය යුතුය. ඕනෑම අචේතනික වස්තුවක කුඩාම ඒකකය විද්‍යාවට අනුව නම් ඉතා දළ මට්ටමක පවතින පරමාණුය, අති ගාම්භීර සම්බුද්ධ ඉගැන්වීම අනුව බැලූ කල එම පරමාණුවේ න්‍යෂ්ඨිය නම් කොටස පවා රූප කලාප දහස් ගනනක සංයුතියක් සේ තේරුම් ගත හැක. එවන් එක් රූප කලාපයක් සැලකූ විට කිසි අයුරකින් වෙන්කල නොහැකි සංඝටක 8කින් සෑදී ඇති අතර ඒවාට ශුද්ධාෂ්ඨකය යන කෙටි නම භාවිත වේ. එහි සංයුතිය පවා පැහැදිළිව දේශනා කර ඇති අතර එම කොටස් 8 මෙසේය

1. පඨවි
2. ආපෝ
3. තේජෝ
4. වායෝ
5. වර්ණ ( සියළුම රූප වලින් ඇසට ගෝචර වන එකම රූප වර්ගය )
6. ගන්ධ
7. රස
8. ඕජා (මෙයට ආහාර රූපය කියාද කියයි )

ඉහත දැක්වෙන්නේ 28 රූපය යටතේ ඉගැන්වෙන රූප 8කි, මෙහි සඳහන් නොකරන තවත් රූප 20 ක් සචේතනික වස්තු සැලකූ විට පැහැදිළි කල හැක.

උදාහරණයක් ලෙස දොඩම් ගෙඩියක් ගත් විට එහි තද ගතිය පථවි සංඝටකය නිසා උපදී, එහි ඇති දියර ගතිය, ආපෝ සංඝඨකය නිසාත්, දොඩම් ගොඩක් එකට ගොඩ ගැසූ විට ප්‍රකට වන උණුසුම ( මෙය බොහෝවිට ප්‍රකට නොවන නමුත් අනිවාර්ය සංඝඨකයකි ) එහි තේජෝ සංඝඨකය නිසාත්, පුෂ්ටිමත් පිම්බුන ස්වභාවය වායෝ සංඝඨකය නිසාත් බව පහසුවෙන් තේරුම් ගත හැක. ඉන්පසු දොඩම් වර්ණය “වර්ණ” සංඝඨකය නිසාත්, දොඩම් සුවඳ “ගන්ධ” සංඝඨකය නිසාත්, දෙඩම් රසය “රස” සංඝඨකය නිසාත්, දොඩම් ආහාරයට ගත් විට අප ශරීරයට අවශෝෂණය වන ගුණය “ඕජා” ( ආහාර ) සංඝඨකය නිසාත් බව සරලව තේරුම් කල හැකිය.

දොඩම් පමණක් නොව කළු ගලක් සැලකූ විටද මේ කොටස් අට ඊටම ආවේනික ආකාරයකින් එහි පවතී. බොහෝ දෙනෙක්ට එය තේරුම් ගත නොහැක්කේ සියළු සංඝඨක දොඩම් ගෙඩියක් මෙන් තම ඉන්ද්‍රියන්ට ප්‍රකට නොවීම නිසාය. තමන්ගේ ඉන්ද්‍රියන්ගේ හැකියාවෙන් පමණක් ළොවම තේරුම් ගැනීමට උත්සාහ කිරීමේ අවාසනාව මෙයයි.

සචේතනික දේ හෙවත් පණ ඇති ජීවීන් සැලකූ විට ශරීරයේ ඇති රූප කලාප ඉපදෙමින් පැවැත්ම පිණිස ප්‍රත්‍ය 4ක් අවශ්‍ය වේ. ඒවා කර්ම, චිත්ත, ඍතු, ආහාර ලෙස හඳුනාගත හැක. එනමුත් අචේතනික දේ වන, සිතක් චෛතිසිකයක් සම්බන්ධ නොවන ගස් ගල් සැලකූ විට ඒවායේ රූප කලාප ඉපදෙමින් පැවැත්මට අවැසි වන්නේ එකම එක දෙයකි, එය නම් “ඍතු” වයි. අඩංගු රූප කලාප වලට ඍතුජ රූප කලාප යැයි කියන අතර ඉහත සංඝටක 8 පමණක් එහි අන්තර්ගත වේ.

දැන් අපි ගුරුත්වාකර්ෂණය දෙස නැවත හැරී බලමු. අචේතනික වස්තු දෙකක් මොහොතකට සලකමු. හුදෙක් පොළොව නම් “ඍතුජ” රූප කලාප ගොඩට තවත් “ඍතුජ” රූප කලාප සමූහයක් දක්වන ආකර්ෂණ බලය මේ රූප කලාප කිසිවක් ගැන හසරක් වත් නොදන්නා විද්‍යාවට  ගුරුත්වාකර්ණය බවට පත්වී ඇත. පොලොවට ඇද ගන්නා ඇපල් ගෙඩියක් , ගලක් වෙනුවට අපි සතෙක් , මිනිසෙක් සලකමු, සචේතනික මේ අයගේ ඝන ශරීර වල ප්‍රත්‍ය 4න්ම හට ගන්නා රූප කලාප විවිධ සංයූතීන් ලෙස ඇති නමුත්, 99.9% ක්ම රූප කලාප ඍතුජ රූප කලාප බව අති ශ්‍රේෂ්ඨ අභිධර්මාචාර්ය උතුමෙක් වන රේරුකානේ මාහිමි පැහැදිලිව සිය පොත් වහන්සේ තුල ( අභිධර්මයේ මූලික කරුණු, පිට 156 )  විස්තර කර ඇත. සත්වයෙක් ගේ 100% ක්ම ශරීර රූප කලාප ඍතුජ රූප කලාප බවට පත්වීම සිද්ධ වන මොහොත එම සත්වයා ප්‍රාණය නිරුද්ධ කරන මොහොතයි.

ඉහත විස්තර සියල්ලෙන්ම අපි පැහැදිලි කිරීමට උත්සාහ ගත්තේ ඔබට සම්බන්ධයක් සොයාගැනීමට අපහසු ඍතුවට ගුරුත්වාකර්ෂණයේ ඇති සම්බන්ධය පැහැදිළි කිරීමටයි. ඍතුව නොමැතිව සචේතනික හෝ අචේතනික ස්කන්ධයක් හට ගත නොහැක. ස්කන්ධ දෙකක් නොමැතිව ගුරුත්වයක් හට ගත නොහැකිය. මේ නිසා ගුරුත්වාකර්ෂණය පමණක් නොව, අනෙක් නියාම ධර්ම 4ට ඇතුලත් නොවන ඔබ සඳහන් කල/නොකල සියළු දේ අයත් වන්නේ ඍතු නියාමයටම බව මෙයින් පැහැදිළි වන්නේය. ලොව තත්වාකාරයෙක් තේරුම් ගැනීමට අවැසි නම් ඔබ අපි කවුරුත්, අතිශය ප්‍රාථමික විද්‍යාව පසෙක තබා අභිධර්මය උගත යුතු වන්නේය.